Niemowlęta i małe dzieci to grupa osób, które szczególnie są narażone na odwodnienie. Dzieje się tak dlatego, że ich zapotrzebowanie na wodę w przeliczeniu na kilogram masy ciała, jest kilkukrotnie wyższe niż u osób dorosłych. Jak przebiega odwodnienie u niemowlaka? Jakie są objawy? Jak zapobiec odwodnieniu? Co robić, gdy widzimy, że dziecko jest odwodnione?
Woda – ważny składnik organizmu
Woda jest składnikiem niezbędnym człowiekowi do życia. W naszym organizmie pełni bardzo ważną rolę substancji budulcowej. Uczestniczy także w transporcie składników odżywczych, a także reguluje gospodarkę cieplną organizmu.
Ile wody dla niemowlaka? Czy dopajać niemowlę?
Niemowlęta w przeliczeniu na kilogram masy ciała potrzebują aż 4-krotnie więcej wody niż osoby dorosłe. Nie oznacza to jednak, że powinniśmy od urodzenia podawać maluszkowi wodę do picia. Swoje zapotrzebowanie na wodę zdrowe niemowlaki do 6 miesiąca życia pokrywają za pomocą mleka mamy i/lub mleka modyfikowanego. Te napoje podawane na żądanie dostarczają odpowiedniej ilości płynów zdrowym niemowlętom w pierwszym półroczu życia.
Po 6 miesiącu, w drugim półroczu życia dziecka zapotrzebowanie na wodę wynosi około 800-1000 ml na dobę (wliczając w to mleko mamy i/lub modyfikowane, wodę do picia i pokarmy zawierające wodę). Właśnie w tym okresie wprowadzamy wodę do picia dla niemowlaka. Jest to bardzo ważne, ponieważ po 6 miesiącu życia samo mleko nie jest już wystarczające jako napój dla niemowlaka.
Dla dzieci w wieku od 6 miesięcy do 3 lat najlepsza jest woda niskozmineralizowana <500 mg/l, niskosodowa i niskosiarczanowa. Te informacje zawsze znajdziesz na etykiecie butelki z wodą. Niemowlakowi można podawać również wodę z kranu, po uprzednim zagotowaniu i wystudzeniu. Jednak należy uważać na wodę studzienną, która może być szczególnie niebezpieczna dla małego dziecka, ze względu na ryzyko zanieczyszczenia azotanami i azotynami.
Odwodnienie u niemowlaka – objawy
Odwodnienie u niemowlaka najczęściej obserwujemy wtedy, gdy dziecko przechodzi infekcję układu trawiennego, gdy dokuczają mu wymioty, biegunka i gorączka. Im dziecko jest młodsze, tym szybciej w takich warunkach dochodzi do odwodnienia organizmu. Odwodnieniu u niemowlaka może pojawić się nawet w ciągu kilku godzin od początku wymiotów/biegunki, jeśli po każdej próbie napojenie dziecka maluch zwraca wszystko lub ma biegunkę.
Przyczyną odwodnienia u niemowlaka mogą być też silne i długotrwałe upały. Gdy jest gorąco, dziecko będzie częściej zgłaszać się do piersi, czy po mleko modyfikowane. Nie należy mu wtedy odmawiać. Starszemu niemowlęciu (po 6 miesiącu) w upały możemy częściej proponować wodę do picia. Małe dzieci często zapominają o piciu lub zgłaszają się po nie dopiero, gdy już silnie odczuwają pragnienie. Dlatego ważną rolą rodzica jest zapewnić dziecku nieograniczony dostęp do picia oraz częste proponowanie wody, szczególnie podczas wysokich temperatur.
Objawy odwodnienia u niemowlaka:
- zapadnięte ciemiączko
- rzadsze oddawanie moczu – mniej zmoczonych pieluszek
- zmiana zachowania dziecka – apatyczność, senność, mniejsza aktywność
- płacz bez łez
- wzmożone pragnienie
- zapadnięte gałki oczne
- suche śluzówki
- sucha skóra
Co robić, gdy dojdzie do odwodnienia?
Jeżeli zaobserwujesz wyżej wymienione objawy u swojego dziecka, nie zwlekaj z konsultacją lekarską. Lekarz będzie w stanie ocenić stopień nawodnienia dziecka i zalecić środki służące nawodnieniu lub hospitalizację, jeśli odwodnienie jest bardzo silne. Aby zapobiec powstaniu odwodnienia u niemowlaka, pamiętaj o karmieniu dziecka na żądanie, a po 6 miesiącu proponuj maluszkowi wodę do picia.
Odwodnienie u niemowlaka – o czym trzeba pamiętać?
Odwodnienie u niemowlaka może być bardzo groźne i przebiegać bardzo gwałtownie. Może spowodować też liczne powikłania. Dlatego u najmłodszych dzieci, w takiej sytuacji zawsze wskazane jest udanie się do lekarza pierwszego kontaktu.
Jeśli nie chcesz dopuścić do odwodnienia u niemowlaka, karm go na żądanie – to przez pierwsze 6 miesięcy wystarczający napój do zaspokojenia potrzeb zdrowego niemowlęcia. W drugim półroczu proponuj dziecku niskozmineralizowaną wodę do picia.
