11 miesiąc życia dziecka – rozwój dziecka w 11 miesiącu życia
Jedenasty miesiąc życia dziecka to najczęściej czas, gdy ujawnia się jego charakter i pojawia się pierwszy sprzeciw wobec rodziców. Dociera do niego coraz bardziej jego odrębność i poczucie indywidualności, bycie samodzielną jednostką. Z drugiej strony, umysł i organizm małego dziecko chłonie w tym czasie wiele informacji ze środowiska zewnętrznego. Co warto wiedzieć o rozwoju dziecka na tym etapie? Jak wspomóc je w nabywaniu nowych umiejętności?
Rozwój fizyczny dziecka w 11 miesiącu
Duża część dzieci w wieku jedenastu miesięcy zaczyna już chodzić. Nie jest to jednak regułą i brak gotowości niemowlaka do chodzenia nie powinien jeszcze niepokoić rodziców. Nie warto przyspieszać tego etapu. Prowadzenie dziecka za ręce nie jest najlepszym sposobem na wspomaganie chodzenia i inicjowanie pierwszego kroku.
Jedenasty miesiąc życia to czas, gdy zmienia się płaszczyzna podparcia dziecka, które potrafi już trzymać się tylko jedną ręką, skręcić górną partię ciała czy też chwycić przedmiot w wolną rękę i zrzucić go. Często wykorzystuje także lekkie przedmioty jak taboret czy odkurzacz, w roli pchacza i przy jego pomocy przemieszcza się naprzód.
Maluch z każdym dniem staje się coraz bardziej ruchliwy. Zmieniają się także jego potrzeby jeśli chodzi o długość snu. W tym momencie wystarcza mu około 13 godzin snu, z czego co najmniej sześć zazwyczaj przesypianych jest w nocy. Ograniczeniu ulega również ilość drzemek w ciągu dnia, do jednej maksymalnie dwóch. Rytm dobowy dziecka jest coraz bardziej unormowany, co ułatwia zachowanie rutyny dnia.
Rozwój psychiczny dziecka w 11 miesiącu
U jedenastomiesięcznego dziecka ujawnia się wysoka świadomość siebie jako odrębnej jednostki. Często potrafi już mówić „nie” i zaczyna podejmować pierwsze samodzielne decyzje, dotyczące ubierania się czy jedzenia. Pozwolenie dziecku, by dokonywało wyborów to sposób na pokazanie, że jego opinia i pragnienia liczą się podobnie jak dorosłych. Ma to pozytywny wpływ na rozwój samodzielności u dziecka.
Z kolei docenianie wysiłku włożonego w samodzielne próby, czy to ubierania się, czy jedzenia sprawią, że maluch będzie zachowanie te chętniej powtarzał.
W tym wieku dziecko okazuje coraz większe zainteresowanie książeczkami. Potrafi przez dłuższą chwilę skupić wzrok na obrazkach, rozpoznać na nich przedmioty, z którymi styka się na co dzień. Uczy się w ten sposób nazw części ciała czy też zwierząt. Jedną z jego ulubionych zabaw jest także sortowanie przedmiotów kolorami lub kształtem. Coraz częściej można zauważyć na jego twarzy koncentrację, gdy stara się rozpracować skomplikowaną zabawkę.
W przypadku występowania u dziecka lęku separacyjnego warto posłużyć się zabawą, by lęk ten wyeliminować. Sprawdzi się tu prosta zabawa w odkrywanie i zasłanianie twarzy. Z czasem można zwiększać czas, kiedy pozostajemy w ukryciu i poczekać aż dziecko podejmie próbę znalezienia nas. Gdy moment ten nadejdzie, warto pochwalić dziecko i je przytulić. Taki sposób powinien pomóc zrozumieć ciąg zależności chowanie-szukanie-znalezienie.
Co potrafi 11-miesięczne dziecko?
Każde dziecko rozwija się w swoim własnym tempie. I chociaż można wymienić listę osiągnięć typowych dla jedenastomiesięcznego dziecka, to nie należy wpadać w panikę jeśli umiejętności te pojawią się odrobinę później.
Dziecko w jedenastym miesiącu życia zazwyczaj:
jest bardzo ciekawe otoczenia,
sprawnie raczkuje,
coraz pewniej czuje się w pozycji stojącej, opierając się o meble,
zaczyna używać przedmiotów zgodnie z ich przeznaczeniem, np. łyżeczki, kubka czy szczoteczki do zębów,
chętnie naśladuje gesty, mimikę i sposób mówienia rodziców,
ma coraz lepiej opanowany chwyt pęsetowy,
próbuje samo wstawać,
potrafi coraz dłużej utrzymać koncentrację,
reaguje na zakazy
stara się jeść samodzielnie, głównie palcami.
Chociaż maluch stara się być coraz bardziej samodzielny w wielu kwestiach, to nadal potrzebuje pomocy i wsparcia swoich rodziców. Najlepiej robić to poprzez zabawę i zachęcanie do naśladowania. Jedenasty miesiąc życia to czas rozwoju narządu słuchu i percepcji nowych dźwięków. Warto wspólnie oglądać wtedy książeczki z ilustracjami zwierząt i pojazdów i imitować wydawane przez nie odgłosy. Świetnie sprawdzi się do tego wydanie słownika obrazkowego dla maluchów, w którym będą mogły rozpoznawać i wskazywać różne obiekty.
Żywienie dziecka w 11 miesiącu życia
Dieta dziecka w wieku jedenastu miesięcy w coraz większym stopniu przypomina żywienie innych osób w rodzinie. Trzeba jedynie pamiętać, by porcje przeznaczone dla malucha nie były smażone, a gotowane, czy pieczone i delikatnie przyprawione, bez dodatku soli. Rozszerzanie diety dziecka w oparciu o produkty zdrowe i nisko przetworzone to pierwszy krok na drodze ku zdrowym nawykom żywieniowym. Przy planowaniu posiłków warto wykorzystywać też sezonowość warzyw i owoców.
Jeśli chodzi o karmienie piersią, to zaleca się kontynuować karmienie na żądanie tak długo jak mama i dziecko tego chcą. Z mlekiem modyfikowanym można się powoli pożegnać po 12 miesiącu życia, jeśli dziecko chętnie zjada posiłki stałe, a jego dieta jest odpowiednio zbilansowana.
Podczas rozszerzania diety warto przekonać się do wprowadzenia metody BLW, która w największym stopniu stymuluje naturalny rozwój umiejętności jedzenia. Pozwala dziecko doświadczyć nowych smaków, struktur i samodzielnie regulować ilość zjadanego pokarmu. Jest to metoda polecana także z logopedycznego punktu widzenia. Sprzyja kształtowaniu się sprawnego aparatu artykulacyjnego, gdyż podając dziecku warzywo w kawałku, musi ono aktywnie pracować żuchwą, policzkami i ustami, by rozdrobnić dziecko za pomocą dziąseł i nielicznych zębów. Trudne o lepsze ćwiczenie na narząd mowy.
